سوالاتی که افراد پارانویید می پرسند چیست

مقدمه مقاله

سه اختلال شخصیت پارانویید ، اسکیزویید و اسکیزوتایپال ، ویژگی های مشترکی دارند که شبیه برخی از نشانه های اسکیزوفرنی هستند که به طور کامل در مورد آنها سخن خواهیم گفت .

اختلال شخصیت پارانویید اگرچه تا حدی مراقب دیگران و انگیزه های آنها بودن ، انطباقی است ولی بی اعتمادی بیش از حد در روند دوست شدن با دیگران و در همکاری با دیگران و به طور کلی ، در تعاملات روزمره ، اخلال می کند .

افراد دچار اختلال شخصیت پارانویید به شدت به دیگران ظنین و بی اعتماد هستند ، بدون آنکه دلیلی داشته باشند . این افراد فرض را بر این می گذارند که دیگران قصد آسیب رساندن به آنها یا فریب دادن آنها را دارند ؛ بنابراین ، به دیگران اعتماد ندارند (اختلالات شخصیت،اچ بارلو).

در ادامه قبل از تشریح این اختلال به توضیح یک مورد مراجع می پردازیم :

مورد جیک را در نظر بگیرید

جیک دریک محله ی طبقه متوسطی بزرگ شده بود و اگر چه هیچ وقت مشکلات جدی پیدا نکرده بود اما در مدرسه معروف بود به کسی که با معلم ها و همکلاسی های بگو مگو می کند .

بعد از دبیرستان ، در کالج محلی ثبت نام می کند ، ولی سال بعد اخراج می شود . موفق نبودن جیک دردانشکده تا حدی به این برمی گشت که مسئولیت نمرات بدش را نمی پذیرفت . جیک شروع کرد به پروراندن نظریه ی توطئه در مورد همکلاسی ها و اساتید ، و معتقد بود آنها تبانی کرده اند تا او رد شود .

یکسره کار عوض می کرد و هر بار شکایت می کرد که کارفرمایش در محل کار و در خانه ، جاسوسی او را می کند .

جیک در ۲۵ سالگی و به رغم میل پدر و مادرش ، از خانه ی پدری خود به شهر کوچکی در بیرون از ایالت شان نقل مکان می کند ، متاسفانه ، نامه هایی که روزانه برای پدر و مادرش می نوشت ، ترس و نگرانی آنها را تایید می کرد .

او با نظریه هایی مشغله ی ذهنی پیدا کرده بود که می گفتند مردم قصد اسیب رساندن به او را دارند .

جیک بخش زیادی از وقتش را صرف کندو کاو در وب سایت ها کرد و نظریه ی مفصلی ساخت دال بر این که چگونه در کودکی روی او تحقیق شده است . در نامه هایش می گفت محققانی که همکار سی آی اِی (CIA) بوده اند در بچگی او را چیزخور کرده اند و وسیله ای در گوش او کار گذاشته اند که امواج مایکروویو ساطع می کند .

جیک معتقد بود هدف این امواج ، ایجاد سرطان در او است . جیک بیش از دو سال با این نظریه اشتغال ذهنی داشت و نامه هایی به مقامات مختلف نوشت تا آنها را متقاعد کند دارند او را به طور تدریجی می کشند . بعد از آن که جیک تهدید کرد می خواهد به برخی از مسئولان کالج آسیب برساند ، با پدر و مادرش تماس گرفته می شود و آنها جیک را نزد روانشناس می برند و روان شناس در مورد او تشخیص اختلال شخصیت پارانویید و افسردگی ماژور می دهد(اختلالات شخصیت،اچ بارلو) .

از کجا بفهمیم یک نفر پارانویید دارد ؟

توصیف بالینی افراد مبتلا به پارانویید

خصوصیت تعریف کننده ی افراد دارای اختلال شخصیت پارانویید ، بی اعتمادی فراگیر ناموجه است (هوپوود و توماس،۲۰۱۲).

بی شک گاهی اوقات پیش می آید که کسی فریبکار باشد و بخواهد برای شما مشکل درست کند ، اما کسانی که اختلال شخصیت پارانویید دارند ، به موقعیت هایی ظنین هستند که از نظر اکثر آدم ها بی پایه و اساس هستند .

حتی رویدادهایی را که ربطی به آنان ندارد را حمله و توهین تفسیر می کنند(برنستین و اوزدا،انجمن روانپزشکی امریکا،۲۰۱۳) .

پارس کردن سگ همسایه یا تاخیر پرواز را تعمدی و برای ناراحت کردن خودشان تلقی می کنند ، متاسفانه این بی اعتمادی غالبا به نزدیکان هم کشیده می شود و برقراری ارتباط با معنا با آنان را دشوار می کند ، تصور کنید چنین فردی چه موجود تنهایی است .

ظنین بودن و بی اعتمادی به شکل های مختلفی نمایان می شود ، افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید ، اهل جر و بحث ، شکایت و حتی ساکت هستند . آنها این سبک تعامل را گاهی اوقات به طور غیرکلامی به دیگران منتقل می کنند که به خاطر بی ثباتی آن ، غالباغ موجب ناراحتی طرف مقابل می شود . این افراد نسبت به انتقاد بسیار حساس هستند و نیاز شدیدی به خود مختاری دارند (انجمن روانپزشکی آمریکا،۲۰۱۳) .

ابتلا به چنین اختلالی ، احتمال اقدام به خودکشی و رفتار خشن را بالا می برد و کیفیت زندگی افراد مبتلا به این اختلال به طور کلی پایین است (توماس و هوپوود،۲۰۱۲).

ریشه اختلال پارانویید از کجاست ؟

علل و دلایل اختلال شخصیت پارانویید 

شواهد محدودی در مورد عوامل زیست شناختی سهیم در اختلال شخصیت پارانویید داریم . برخی تحقیقات از این حکایت دارند که این اختلال می تواند در میان بستگان کسانی که دچار اسکیزوفرنی هستند کمی رایج تر باشد ، به عبارت دیگر ، بستگان افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر احتمال دارد دچار اختلال شخصیت پارانویید باشند تا بستگان کسانی که مبتلا به اسکیزوفرنی نیستند (اختلالات شخصیت،اچ بارلو) .

به نظر می رسد ژنتیک نقشی قوی و اساسی در اختلال شخصیت پارانویید دارد .

از سوی دیگر برخی روانشناسان برای تبیین رفتار افراد مبتلا به اختلال شخصیت ، افکار آنان (یا طرحواره های شان ) را به طور مستقیم مورد استناد قرار می دهند .

یک دیدگاه این است که افراد مبتلا به این اختلال ، مفروضات بنیادی اشتباهی راجع به دیگران دارند ؛ مفروضاتی مثل « دیگران خبیث و فریبکارند »  ، « دیگران به محض فرصت پیدا کردن ، به شما حمله می کنند » و یا « فقط وقتی آرامش داری که روی پای خودت بایستی » ، که این یک جهان بینی غیرانطباقی است ولی به نظر می رسد بر تمام جنبه های زندگی این افراد حاکم است (اختلالات شخصیت،اچ بارلو) .

همچنین از سوی اندیشمندان علم روانشناسی حدس زده می شود که ریشه ی این ادراکات ، به تربیت آغازین برمی گردد . پدر و مارد چنین افرادی به آنان یاد داده اند مراقب اشتباهاتشان باشند و این طور به آنان القا می کنند که با دیگران فرق دارند (اختلالات شخصیت،اچ بارلو) .

این هشیاری و گوش بزنگی باعث می شود افراد دارای اختلال شخصیت پارانویید ، علایمی را ببینند که از فریبکاری و غرض و سوء نیت آنان خبر می دهند (اختلالات شخصیت،اچ بارلو) .

این موضوع که آدم ها همیشه حسن نیت و خلوص ندارند و تعاملات ما گاهی اوقات به قدری مبهم است که مقاصد دیگران در آن روشن نیست ، بی شک حقیقت دارد . دقت بیش از حد به حرف و عمل دیگران گاهی اوقات موجب سوء تعبیر می شود (اختلالات شخصیت،اچ بارلو) .

سوالاتی که افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید همواره در ذهن خود مرور کرده  و بر مبنای آن تصمیماتی سرشار از بدبینی و تردید اتخاذ می کنند عبارتند از :

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد ایمنی و امنیت

افراد مبتلا به پارانویید همواره ایده های کنترل یا نفوذ دارند ، آنها بشدت در مورد اذیت و آزار حساس و گوش بزنگ هستند ، باورهای هذیانی دارند و نسبت به ایمنی و امنیت از هر جنبه ظنین و مشکوک هستند ، آنها هرگز احساس امنیت نمی کنند و همواره نسبت به خطرات احتمالی که عدم امنیت برایشان ایجاد می کند حالت تدافعی دارند و این احساس عدم امنیت در تمامی زوایای زندگی افراد مبتلا به اختلال پارانویید نمایان است ، در روابط بین فردی حتی با نزدیکان ( خواهر و برادر و یا حتی مادر و پدر ) .

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد تکنولوژی و گوشی

افراد مبتلا به اختلال پارانویید بر مبنای ظن و گمان بدی که نسبت به هر پدیده ای دارند ، بر همین منوال تکنولوژی و گوشی های تلفن همراه و یا انواع دیگر کشفیات و علم و اختراعات نیز بدبین و ظنین هستند و آنها را راهی برای کنترل خود و دیگران می دانند و با خود می گویند : این دستگاه ها را درست کرده اند که از کار ما سردربیاورند ، حساب و کتاب پول ها و اموال و  دارایی ما را داشته باشند و هر زمان دلشان بخواهد از آنها بردارند و برای خود استفاده کنند ، لذا همواره در حال چک کردن پول و حساب بانکی خود هستند و نگران از دزدیده شدن آنها توسط هکرها و دولت و دیگران .

افراد مبتلا به اختلال پارانویید حاضر نیستند حتی برای یک لحظه گوشی یا لب تاپ و یا کارت بانکی یا مدارک شناسایی خود را در اختیار کسی قرار دهند چون به قدر بدگمان هستند که فکر می کنند دیگران در صدد سرقت اطلاعات از ایشان هستند .

در نتیجه دیدگاه مثبت و خوبی نسبت به تکنولوژی و فرایندهای علمی و یا گوشی تلفن همراه ندارند چون آنها را عاملی برای کنترل و نفوذ می دانند .

در نتیجه برای اینکه قدر اطمینان خاطر یابند ، هموار  از اطرافیان سوال می کنند و حرف هایی از خالی کردن حساب و دزدی اینترنتی و اشتباه بود خرید آنلاین می زنند که در پناه آن به تاییداتی در مورد رفتار بدگمان دست یافته و شک و تردید خود را خوب و کارآمد بدانند .

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد تعاملات اجتماعی

محتوای افکار افراد مبتلا به اختلال پارانویید ایده های نفوذ و کنترل است و در مورد اذیت و آزار و آسیب و گزند باورهای هذیانی دارند ، این افراد در احساسات والگوی فکری خود محبوس هستند و به شکل تدافعی ، بدگمان و ظنین هستند ، اغلب فکر می کنند که دیگران در تلاش برای کنترل یا نفوذ بر آنها به شیوه های بدخواهانه هستند .

پارانوییدی ها در تعاملات اجتماعی خود منشی آزار دهنده ، تحریک پذیر و خشن و کند دارند ، افکارشان خشک است و هیچ انعطافی ندارند و از فرافکنی به عنوان اصلی ترین مکانیسم دفاعی شان استفاده می کنند .

افراد مبتلا به اختلال پارانویید در تعاملات اجتماعی خود همواره احساس می کنند که با آنها بدرفتاری شده است و مورد سرزنش قرارگرفته اند در نتیجه احساس خشم وتنفر می کنند و نسبت به افراد دیگر کینه و حسد دارند

این افراد حساسیت زیادی نسبت به نظر دیگران دارند و خیلی حساس هستند در نتیجه سعی می کنند نظر دیگران را نسبت به خودشان جویا شوند در حدی که بعضا از خواهر و برادر کوچکتر خود می پرسند که فلانی از من چی می گفت و این سوال را بارها و بارها در مورد هر مسئله ای جویا می شوند

پارانوییدی ها در تعاملات اجتماعی خود بدگمان و مقاوم هستند و اهل جر و بحث و همواره می پرسند ، فلان شخص  که فلان روز فلان چیز را گفت منظورش چی بود ؟!

آنها خودشان صحبت از یک چیز را پیش می کشند و تا ساعت ها در مورد توانمندی هایشان نسبت به آن حرف می زنند و بدون آنکه متوجه باشید شما را لابلای چرخ دنده های اختلالشان خرد می کنند تا به طرزی خسته کننده و سرشار از خودبزرگ بینی و تعصب این را به اثبات برسانند که حق با ایشان است و زندگی با آنان بد تا کرده ، دلیل تراشی می کنند و بخاطر مشکلات خود دیگران را سرزنش می کنند و در نهایت تعامل زیادی با دیگران ندارند و پس از تایم کوتاهی ، رفت و آمد را با دیگران قطع کرده و می گوید که معاشرت با این افراد اصلا درست نیست ، چون توهین آمیز رفتار می کنند و می خواهند از زندگی من سردربیاورند ، و به همین دلیل افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید اغلب تنها هستند (آزمون های روانشناختی،مارنات) . 

مردان و زنان مبتلا به پارانویید به سختی از همسر خود جدا می شوند چرا که مبنا برای آنها کنترل است و احساس می کنند با نبودنشان کنترل از دست شان خارج شده و از همه جا بی خبر می مانند .

حساسیت ، بدبینی ، رفتا غیراجتماعی ، شرافت اخلاقی بیش از حد و شکایت هایی در مورد مردم و خشک بودن  و عدم شادی و عدم انعطاف پذیری ، سبب رنجش و دوری دیگران شده و این افراد را هر روز تنها تر از قبل می کند .

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد سلامتی

برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید یکی از حوزه هایی که بسیار مهم است سلامتی است چون به ترتیبی وسواس اجباری نیز یکی از نزدیک ترین اختلالات به اختلال پارانویید است ، احساس ترس و اضطراب مرگ و ترس شدید از دست دادن کنترل و تردیدهایی در باره ی توانی فرد ، نارضایتی ، شکایت های جسمانی و اشکال در تمرکز ، این افراد را بر آن می دارد که همواره نسبت به سلامتی خود شک و تردید داشته باشند و سوال کنند ، آیا کبدم سالم است ؟  آیا قلبم سالم است ؟ نکند شب و نصف شب سکته کنم و بمیرم ، باید حواسم به پوکی استخوان هایم باشد و اینقدر این مسائل را پیگیری می کنند که شاید آزمایشاتی که دیگران به شکل سالیانه انجام می دهند ، اینها ماهیانه یا هفتگی انجام می دهند .

این افراد همواره مراقب و گوش بزنگ هستند و با کوچکترین علامتی در بدن خود بسرعت راهی بیمارستان و مطب های خصوصی متخصصین می شوند و دکترها را سوال پیچ می کنند(آزمون های روانشناختی،مارنات) .

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد مسائل مالی

افراد مبتلا به اختلال پارانویید حساسیت بالایی در مورد مسائل مالی دارند به طرزی که از خرج کردن پولهایشان هیچ خوششان نمی آید ، اگر واژه ی خسیس را برایشان استفاده کنیم پر بیراه نگفته ایم ،  آنها دوست دارند اغلب به خرج دیگران و  از کیسه ی دیگران خوش بگذرانند .

این افراد شک و تردید زیادی نسبت به قیمت ها و هزینه ها دارند حتی نسبت به ارزانترین قیمت ها هم شک و تردید دارند و همواره فکر می کنند کسی می خواهد جیبشان را خالی کند و به مالشان آسیب بزند ، آنها در تمام دوران زندگی خود به دنبال مال اندوزی و انباشت اجناس هستند ، اجناسی که شاید هرگز استفاده نکنند تا از دنیا بروند ، به تعبیری امانت دار هستند .

اگر یک روز به خانهء فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید بروید و کمی دقت کنید ، خواهید دید که از ترسِ این که شما به اموالش دستبرد بزنید حتی به سرویس بهداشتی هم نمی رود و تا جایی که می شود خودش را نگه میدارد و به خود می پیچد تا شما را تنها نگذارد و اگر هم برود تنها ۵ ثانیه طول می کشد و بسرعت بر می گردد .

او به بانک ها ، مغازه ها ، بازار و یا هر جایی که با پول سروکار دارد بشدت بی اعتماد است و سوال اصلی ای که در ذهن دارد این است که اینها قصد دارند کلاه من را بردارند .

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد نگرانی های محیط زیست

افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید در هر حالت احساس درستی از محیط پیرامون خود ندارند و همواره احساس آسیب و گزند نسبت به هرچیز دارند ، بالطبع این افراد ، محیط زیست را نیز در جهت آسیب به خود و ایجاد عدم امنیت می دانند و سوالی که در برخورد با محیط زیست دارند این است که مثلا ، جاده ای که من در حال رانندگی درون آن هستم فرو بریزد و زیر پایم را خالی کند .

او به طرز بیمارگون درگیر افکار هذیانی و شک و تردید است و حتی وجود برندگان زیبا را نیز جهت آزاد و آسیب به خود می داند . این افراد هرگز احساس خوبی از محیط زیست و اطراف خود دریافت نمی کنند و دوستی با محیط زیست را فریبی بزرگ می پندارند .

این افراد هرگز به این فکر نمی کنند که شاید رفتار خودشان نیز تهدیدی برای محیط زیست باشد و همواره دیگران را مسبب آلودگی و تخریب محیط زیست می دانند و در برخورد با مسائل محیط زیست می پرسند چه کسانی این زباله ها را اینجا ریخته اند ، او هرگز خودش را عاملی برای مشکلات محیط زیست نمی داند تا جایی که برای مصونیت از آسیب و گزند حاضر است درختان انبوه یک منطقه و آشیانهء هزاران پرنده را از بین ببرد تا به مطامع خود برسد .

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد مسافرت و تحرک

افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید هیچ خوششان نمی آید با وسیله ی شخصی خود سفر کنند زیرا می پندارند  هم خودشان و هم خودروشان آسیب می بیند و خراب می شود ، در نتیجه از این که به خرج دیگران و یا به دعوت دیگران به سفر بروند بدشان نمی آید ولی در همین حالت هم حساسیت ها و نکته سنجی ها و بدبینی و بدگمانی هایشان را با خود دارند و در طول سفر میزبان بیچاره باید حواسش باشد که به این شخص پارانویایی چیزی نگوید که ایشان توهین پنداشته و سفر را به جهنم بدل کند ، یادتان باشد سفر با این افراد کاری بس بیهوده و صرف وقت و هزینه است و هرگز به شما خوش نخواهد گذشت .

ضمنا فرد پارانویایی مدام می پرسد ؛ راه چرا اینجوریه ، جاده چرا باریک شده ، اگر ترافیک باشه چیکار کنیم ، حالا نکنه لاستیک ماشین پنچر بشه ، اگر باران بیاد یا مه باشه چی می شه و هزار و یک سوال دیگر از این قبیل که تمامی انرژی های شما را صفر می کند و از سفر رفتن با این فرد پشیمان می شوید .

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد سلامت عاطفی

افراد مبتلا به پارانویید از سلامت روانی برخوردار نیستند و طبعا فردی که سوء ظن و شک و تردید نسبت به هرچیز و هرکس دارد نمی تواند سلامت عاطفی را درک کند و احساسی نسبت به افراد و یا محیط پیرامون خود داشته باشد ، این افراد فاقد عاطفه و احساس علاقه و عشق هستند و هرکس به آنها ابراز علاقه کند و یا به ایشان محبت کند ، شک می کنند و این مثال معروف را استفاده می کنند که ؛ سلام گرگ بی طمع نیست و با خودشان می گویند : این شخص باز چه خوابی برای من دیده که مهربان شده است و شروع می کنند به مکانیسم های دفاعی و جبهه گرفتن و بافتن و بافتن در افکار خود در مورد آسیب و گزند هایی که از جانب این شخص در کمین است ، و سپس در نتیجه ی این افکار رفتاری از او سر می زند که فرد مقابل را از ابراز محبت پشیمان کرده و در نهایت در لاک تنهایی خویش فرو می رود .

سوال افراد مبتلا به پارانویید در مورد امور روزمره

افکار پارانوییدی به عنوان اختلال تفکر در تمامی جنبه های زندگی تسری دارد و فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید از صبح که بیدار می شود درگیر این تفکرات و اختلالات هست تا پایان شب ، حتی در خواب نیز آرامش ندارد و شک و تردید نسبت به تمامی امور رهایش نمی کند .

سوال های فرد پارانوییدی در مورد امور روزمره شامل ویژگی های اولیه ی این اختلال مانند فرافکنی ، سوءظن ، خودبزرگ بینی ، خود محوری و ترس از دست دادن خود مختاری و هذیان و پرخاشگری می باشد.

این سوالات عبارتند از :

• تقصیر کی بود که فلان اتفاق برایم افتاد ، حتما فلان شخص کاری برایم کرده است .
• به فلانی شک دارم ، آره ، تمام این کارها را او رهبری می کند ، او اول هم به او اعتماد نداشتم ، او دروغگو است .
• امروز متوجه شدم که این افراد پشت سرم حرف می زنند و من را تحت نظر گرفته اند
• این فکری که من می کنم درست است ، آره مطمئنم که من درست می گویم
• هزار جور کار برای فلانی کردم ولی اصلا قدر ندانست و ارزش من را نفهمید
• اگر به فلانی رو بدهم می خواهد از من سوء استفاده کند

رایج ترین علامت های پارانویید چیست ؟

افراد مبتلا به اختلال پارانویید علایم برجسته ای دارند که آنها را از افراد سالم مجزا می کند که عبارتست از

• مظنون بودن بیش از حد به دیگران
• همیشه مراقب خطر یا آسیب های بالقوه هستند
• عدم اعتماد به دوستان و همکاران و حتی نزدیکان و وابستگان
• متهم کردن همسر خود به بی وفایی در غیاب هر دلیل قانع کننده ای
• عدم پذیرش مسئولیت اشتباهات خود و فرافکنی سرزنش به دیگران
• اگر دیگران از آنها انتقاد کنند متخاصم می شوند
• اظهار نظر بی غرضانه و وقایع جزیی را به صورت تهدید و توهین تلقی می کنند و می گویند معنی پنهان دارد و سوء تعبیر می کنند .
• بر اساس کینهء خیالی و تهدید خیالی و واهی ، کینهء فردی را سالها به دل گرفته و قطع رابطه می کنند
• زندگی آنها همواره منزوی و محدود است
• آنها همواره مراقب و گوش بزنگ هستند
• این افراد خودمختار هستند و از دریافت کمک حرفه ای امتناع می ورزند چون از ماهیت مشکل آگاه نیستند
• همواره حالت دفاعی و سخت گیرانه دارند
• انعطاف ناپذیر و خشک و بسیار منطقی هستند
• در روابط بین فردی صمیمانه و بلند مدت بسیار مشکل دارند (آسیب شناسی روانی ، هالجین) .

موثرترین درمان پارانویید چیست ؟

موثرترین درمان برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید این است که درمانگران سعی می کنند جوی حاکم کنند که این افراد احساس اعتماد کنند . آنها برای برخورد با مفروضات اشتباه شخص راجع به دیگران غالبأ از شناخت درمانی استفاده می کنند و روی تغییر این باورهای شخص که همه ی آدم ها بدخواه هستند و به اکثر آدم ها نمی توان اعتماد کرد ، تمرکز می کنند (بک،دیویس و فریمن،۲۰۱۵) .

اما این را بدانید که تا به حال هیچ شکلی از درمانها نتوانسته زندگی اشخاص را به طور معنادار بهبود بخشد ، یک نظر سنجی از متخصصان سلامت روان نشان داده است که فقط ۱۱ درصد درمانگرانی که اختلال شخصیت پارانویید را درمان می کردند تصور می کردند این افراد به قدر کافی درمان را ادامه خواهند داد تا بتوان  به آنها کمک کرد .

نقش استرس و اضطراب در ایجاد پارانویید چیست ؟

در این مورد البته نمی توانیم بگوییم که هر فردی که استرس و یا اضطراب دارد به اختلال پارانویید هم مبتلاست ، اما می توانیم بگوییم که یکی از ریشه های پارانویید می تواند اضطراب بیمارگون باشد به طرزی که اضطراب بیش از حد مجاز انسان را در حالت گوش بزنگی و آماده باش نگه می دارد ، به طرزی که فرد علاوه بر مشکلات دیگری که در اثر ژنتیک و همچنین کودکی بد و آموزش های نامناسبی که از سوی والدین خود آورده است ، اضطراب را نیز حمل می کند و کلأ یکی از پایه های اصلی این اختلال اضطراب زمینه ای است که فرد را همواره بر آن می دارد تا به همه چیز و همه کس مشکوک و بی اعتماد باشد .

افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید از کودکی آموخته اند که نسبت به همه چیز مراقب و حساس باشند و اجازه ندهند دیگران از آنها سوء استفاده کنند ، علاوه بر این آنها از والدین خود آموخته اند که همهء آدمها بد هستند و اگر کسی به دیگری محبت کند حتما در طمع و نقشه است و موارد دیگر که توضیح آن رفت .

در نتیجه وقتی کودکی با چنین ترسهایی و چنین آموزش هایی از سوی والدین مورد آموزش قرار می گیرد ، اگر در ژنتیک خود نیز اختلال پارانویید را داشته باشد ، آن زمان است که معجونی از شک و تردید و عدم اعتماد و ترس از ارتباط با دیگران شکل می گیرد .

تاثیر پارانویید در روابط شخصی و اجتماعی 

پارانوییدی ها در تعاملات اجتماعی خود منشی آزار دهنده ، تحریک پذیر و خشن و کند دارند ، افکارشان خشک است و هیچ انعطافی ندارند و از فرافکنی به عنوان اصلی ترین مکانیسم دفاعی شان استفاده می کنند ، بدین معنا که دیگران را با سرزنش ، عامل و دلیل اشتباهات خود می دانند .

افراد مبتلا به اختلال پارانویید در تعاملات اجتماعی خود همواره احساس می کنند که با آنها بدرفتاری شده است و مورد سرزنش قرارگرفته اند در نتیجه احساس خشم وتنفر می کنند و نسبت به افراد دیگر کینه و حسد دارند .

این افراد تعاملات و روابط اجتماعی قوی ای ندارند و عمدتا دیگران از ایشان دوری می کنند ، چون خسته کننده و حوصله سربر هستند ، آنها زمانی که در یک جمع هستند مدام فریاد می زنند و از کارهایی که هیچ هم شنیدنی و جذاب نیست برای شاید هزارمین بار تعریف می کنند تا قدرت و احاطه ی خود را به اثبات برسانند ، از فرزندانشان به طرز افراطی و اغراق آمیز حرف می زنند تا دیگران را به قدرت خود آگاه سازند .

در نتیجه خیلی زود دیگران اینها را ترک می کنند و تنها می مانند .

همچنین در روابط بین فردی نیز به دلیل کنترل گری بسیار و عدم اعتماد و عدم برقراری یک رابطه ی عاطفی مثبت ، فرد مقابل را از خود می راند و به هیچ وجه با کسی وارد روابط عمیق صمیمانه نمی شود ، در نتیجه افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویید اغلب تنها و منزوی هستند .

روش حمایت از افراد دارای پارانویید

به طور کلی حمایت از افراد دارای پارانویید قدری سخت و طاقت فرساست ، اگر این اختلال در فردی حاد باشد ، باید علاوه بر درمان های حمایتی که شامل ایجاد حس اعتماد درون فرد است ، از دارو درمانی نیز کمک بگیرد ، ایجاد حس امنیت و اعتماد می تواند  مفید باشد ، وجود فرد یا افراد دلسوز و حامی که با صبر و حوصله حس اطمینان را در فرد مبتلا به اختلال پارانویید ایجاد کنند می توانند بسیار مهم و کارآمد باشد .

اگر همسرم پارانویید داشته باشد چه کار باید بکنیم 

اولا سعی کنید با همسرتان به رواندرمانگر و روانپزشک مراجعه کنید ، و پس از شروع کاردرمانی و دارودرمانی ، شما نیز در خانه به هیچ وجه موجبات شک و تردید همسرتان را فراهم نکنید و لوازمی مانند گوشی ، کیف پول ، حساب بانکی ، صحبت های تلفنی ، خرید ها و ملزومات زندگی ، مدرسه ی فرزندان ، مسائل کاری که برایتان پیش می آید و موارد دیگر از این قبیل را برای همسر خود شفاف سازی و روشن کنید تا موردی برای ابهام باقی نماند و از همه مهم تر دوستت دارم بسیار به او بگویید و در عمل نیز نشان دهید که دوستش دارید و او مهم ترین فرد زندگی شماست .

نتیجه گیری 

در زندگی تله ای وجود دارد به نام بی اعتمادی و بد رفتاری که باعث می شود انتظار داشته باشید که دیگران به شما صدمه بزنند یا به نحوی با شما رفتار بدی در پیش بگیرند . دائم در این هول و هراس به می برید که دیگران سرشما کلاه بگذارند ، به شما دروغ بگویند ، رو دست بخورید ،تحقیر شوید یا به شما آسیب برسانند و از شما سوء استفاده کنند .

اگر در دام این تله ی زندگی افتاده باشید برای حمایت از خودتان پشت دیوار بی اعتمادی سنگر می گیرید و به دیگران اجازه نمی دهید با شما صمیمی شوند ، نسبت به نیت دیگران مشکوک و بدگمان هستید و بدترین خیال ها را در ذهن خود می پرورید ، انتظار دارید که دوستانتان به شما خیانت کنند و با شگردهای مختلفی سعی می کنید با دیگران رابطه برقرار نکنید .

رابطه ی شما با دیگران سطحی و تظاهر آمیز است ، واقعأ نمی توانید با دیگران صمیمی شوید و با آنها راحت حرف بزنید . اگر دیگران با شما بدرفتاری کنند ، دچار عصبانیت و کینه توزی می شوید و عطای روابط را به لقای آنها می بخشید

این تله ای است به نام بی اعتمادی و بد رفتاری که زیربنای اختلالی است به نام اختلال شخصیت پارانویید که تمامی زندگی ،  سلامت جسمی ، روابط اجتماعی ، روابط بین فردی ، کارکردهای اجتماعی و سلامت روان شما را تحت الشعاع قرار می دهد .

بنابراین بهتر است در باره ی این اختلال بیشتر مطالعه کنید و جهت درمان و مدیریت این اختلال با متخصصین ما تماس بگیرید